De afgelopen jaren zie je steeds vaker dat uitvaarten en het proces ernaartoe vastgelegd wordt op de foto. Afscheidsfotograaf Gwendolyn Pieters deelt over haar werk en het belang ervan in deze blog en de bijbehorende podcast.
Luister je liever?
Dat kan! Deze blog is ook te beluisteren in aflevering 8 van de podcast Voor Altijd Gekoesterd. Je luistert hem hier.
Een uitvaart is een belangrijke en intense gebeurtenis waarbij veel aan je voorbijgaat. Het afscheid en de aanloop ernaartoe gaat vaak in een roes aan je voorbij. Zeker als het gaat om een ‘Impactvol overlijden’. Hierbij kun je denken aan een jonge ouder die overlijd, het overlijden van een kindje of een stilgeboren baby.
Zelf heb ik geen foto’s laten maken tijdens het afscheid van Juliëtte, en daar heb ik nog steeds spijt van. Juist bij het overlijden van jonge kinderen wil je zoveel mogelijk details vastleggen om een tastbaar aandenken te hebben.
Zo was Gwendolyn laatst bij een afscheid van een man die ALS had en legde ze een man vast met Happy Socks vol duimpjes. Tijdens de dienst bleek dat de overledene niet meer kon praten en vaak zijn duim opstak om te communiceren. Dit zijn details die voor nabestaanden heel troostend zijn, maar die je door de heftigheid van de emoties tijdens het afscheid mist.
“Wat ik merk, is dat tijdens uitvaarten de liefde in haar puurste en diepste vorm aanwezig is. Als uitvaartfotograaf focus je daarop, om de liefde van die dag en die week vast te leggen, en zo een document te creëren dat veel troost biedt,” aldus Gwendolyn.
Meer dan alleen de dienst vastleggen
Bij een uitvaartfotograaf denken veel mensen aan iemand die alleen de dienst fotografeert, maar volgens Gwendolyn gaat het veel verder dan dat. Zeker bij een impactvol overlijden zijn er vaak rituelen in aanloop naar de dienst. Zo worden bijvoorbeeld jonge kinderen veel meegenomen in het proces naar het afscheid.
Gwendolyn legt regelmatig de week ervoor vast: een thuisopbaring, een stille tocht of afscheidsmomenten op school. Ook momenten zoals het vastleggen van een bevalling bij een stilgeboorte of de verzorging van een overledene (zeker als familieleden daarbij helpen) kunnen heel intiem en waardevol zijn. En later helpen in de periode van rouw en daarna.
Na het afscheid helpt Gwendolyn de nabestaanden met het samenstellen van een album. “Soms duurt het even voordat ze eraan toe zijn, omdat ze ertegenop zien. Rouw is een grillig proces. Ik help de nabestaanden dan met het kiezen van foto’s, zodat er een verhaal ontstaat.”
Bij twijfel, doen!
Vaak zeggen we: bij twijfel, niet doen. Voor uitvaartfotografie geldt juist het tegenovergestelde: bij twijfel, wél doen. Al kijk je nooit meer naar de foto’s, je kunt het niet over doen.
Tijdens een regelgesprek neem ik deze optie vaak mee. Gwendolyn merkt dat steeds meer families direct contact met haar opnemen, en dat de aanvragen niet meer alleen via uitvaartverzorgers binnenkomen. “Dat is echt wel veel meer dan acht jaar geleden, toen ik begon,” zegt Gwendolyn.
Vaak wordt een fotograaf kort na het overlijden geregeld, maar soms wordt Gwendolyn pas een uur voor een uitvaart gebeld, omdat een familie twijfelde. Het is dus nooit te laat of te last minute om een fotograaf te bellen. Als je twijfelt en je de dag voor de uitvaart denkt ‘had ik niet toch…’ doe het. Zeker als het verdriet en de emoties heel intens zijn, kan dit een waardevol cadeau voor jezelf als nabestaande zijn, dat veel troost biedt.
